Według prognoz, ceny prądu będą w najbliższych latach rosnąć, ponieważ drożeje węgiel, którego pokłady sukcesywnie się kurczą. Między innymi dlatego coraz więcej osób decyduje się na montaż fotowoltaiki. Czerpiąc energię ze słońca, inwestorzy posiadający panele słoneczne, mogą produkować własny prąd i tym samym uniezależnią się od cen i dostaw energii elektrycznej.
Wbrew zarzutom, co do opłacalności fotowoltaiki w Polsce, warto zaznaczyć, że warunki pogodowe mamy wystarczające, by instalacja działała bez zarzutu. Podobne mają nasi zachodni sąsiedzi, gdzie instalacje fotowoltaiczne cieszą się niesłabnącą popularnością już od kilku lat.
Fotowoltaika generuje prąd nawet zimą i w czasie pochmurnych dni, ponieważ wykorzystuje promieniowanie rozbite i rozproszone. Jej efektywność nieco spada, jednak w dalszym ciągu produkuje prąd.
Więcej informacji na temat opłacalności fotowoltaiki znajdziesz tutaj.
Działanie fotowoltaiki a jej opłacalność
Działanie fotowoltaiki umożliwia wytwarzanie w domowych warunkach energii elektrycznej przy pomocy energii słonecznej. Promieniowanie słoneczne zostaje w sposób bezpośredni zamienione w prąd, który może zasilić całe gospodarstwo domowe.
Latem, kiedy promieniowanie słoneczne jest intensywne i długotrwałe, a zapotrzebowanie na energię mniejsze niż zimą, produkowane są nadwyżki prądu, które zostają odesłane i zmagazynowane w sieci. Inwestor w momencie większego zapotrzebowania na prąd może je bezpłatnie odebrać. Ma to miejsce głównie zimą, kiedy nasłonecznienie jest krótkotrwałe i mniej intensywne niż latem, a potrzeby energetyczne gospodarstwa domowego większe. Fotowoltaika może zasilać także kocioł elektryczny oraz pompę ciepła.
W przypadku większego zapotrzebowania na energię elektryczną, inwestor może bez problemów odebrać ją z sieci. Za każdą zmagazynowaną 1 kWh, otrzymuje 0,8 kWh, jeśli jego domowa elektrownia słoneczna ma moc nie większą niż 10 kW. Jeżeli przekracza tę wartość, za każdą oddaną 1 kWh, może odebrać 0,7 kWh. Najważniejsze, by odbiór miał miejsce w przeciągu 365 dni od chwili przesłania nadwyżek do sieci. Takie rozwiązanie pozwala na całoroczne zaspokojenie potrzeb energetycznych gospodarstwa domowego. Nawet wtedy, gdy fotowoltaika przez zbyt słabe nasłonecznienie produkuje mniej prądu niż jest potrzebne, ponieważ powstały niedobór energii zostaje wyrównany zmagazynowaną energią, która została wyprodukowana latem. W ten sposób przez cały rok inwestor może czerpać własny prąd, bez pobierania go z zakładu energetycznego.
Zasada działania fotowoltaiki jest niezwykle prosta. Najmniejsze jednostki światła, nazywane fotonami, padają na panele fotowoltaiczne, tym samym wprawiając w ruch elektrony. Powstaje w ten sposób prąd stały. Niestety w obecnej formie nie jest on jeszcze w stanie zasilić gospodarstwa domowego, dlatego zostaje skierowany do inwertera, gdzie jest przekształcany na prąd zmienny, który niezbędny jest do zasilenia urządzeń elektrycznych.
Panele fotowoltaiczne są montowane najczęściej na południowym dachu, pod kątem 35 stopni. Zapewnia to możliwie największe nasłonecznienie, co z kolei wpływa na efektywność systemu. W przypadku, gdy dach nie spełnia tych warunków lub posiada zbyt dużą ilość okien, załamań czy kominów rzucających cień, zaleca się zamontowanie instalacji na ogrodzeniu, gruncie lub budynku gospodarczym. Warto zaznaczyć, że panele nie muszą być montowane na dachu budynku, który mają zasilać – może to być garaż lub budynek gospodarczy znajdujący się nawet w znacznej odległości. Trzeba jednak pamiętać, że im bardziej budynki są od siebie oddalone, tym droższy będzie montaż fotowoltaiki, ponieważ wiąże się to z większym nakładem pracy firmy monterskiej oraz większą ilością użytych kabli.
Odpowiedni poziom nasłonecznienia jest niezwykle ważny, ponieważ zależy od niego efektywność instalacji, ale także, poniekąd, okres zwrotu z inwestycji, który może się znacznie wydłużyć, gdy na panele przez większą część dnia pada cień. Dlatego też powstały systemy fotowoltaiczne z optymalizacją pracy, która minimalizuje straty w produkcji prądu, powodowane zacienieniem.
Szczegółowe informacje na temat fotowoltaiki znajdziesz tutaj.
Fotowoltaika w Polsce
W naszym kraju zainteresowanie fotowoltaiką rozwinęło się wraz ze wzrostem cen energii elektrycznej i świadomości społeczeństwa na temat zanieczyszczeń powietrza. Przyczyniły się do tego również zmniejszające się koszty instalacji, związane z rozwojem technologii oraz rozkwitem na polskim rynku firm, zajmujących się montażem fotowoltaiki.
Wśród wszystkich instalacji odnawialnych źródeł energii to właśnie fotowoltaika cieszy się w Polsce największą popularnością. Może się do tego przyczyniać jej cena, która jest znacznie korzystniejsza w porównaniu, na przykład do pompy ciepła (ale nie zapominajmy, że urządzenia te pełnią zupełnie inne zadania). Albo funkcja, jaką pełni – ceny energii elektrycznej wzrastają, dzięki czemu panele fotowoltaiczne stanowią nie tylko realne oszczędności, które generowane są poprzez uniezależnienie się od dostaw prądu, ale także są zabezpieczeniem na przyszłość przed wzrostem rachunków za energię elektryczną.
Z dobrodziejstw promieniowania słonecznego korzystają również kolektory, które podnoszą temperaturę wody użytkowej. Jest to instalacja mniej popularna w porównaniu do fotowoltaiki, ponieważ zimą, efektywność kolektorów słonecznych bardzo spada, przez co nie są one w stanie wystarczająco podnieść temperatury wody. Latem natomiast wytwarzają nadwyżki ogrzanej wody i o ile prąd jesteśmy w stanie zmagazynować do zimy, tak woda nie daje nam takiej możliwości. Mimo to kolektory słoneczne pozwalają zaoszczędzić, ponieważ nawet jeśli nie podnoszą zimą temperatury wody do pożądanej to i tak częściowo ją ogrzewają, dzięki czemu piec zużyje mniej paliwa do dogrzania wody. Kolektory są bardzo często montowane tuż obok paneli fotowoltaicznych, ponieważ ich wygląd jest łudząco podobny i obie instalacje wykorzystują promienie słoneczne, jednak do zupełnie innych celów.
Mimo to, że pogoda nie zawsze jest dla nas przychylna w Polsce, fotowoltaika działa bez zarzutu. Wszystko dlatego, że nawet w pochmurne dni, wykorzystuje ona promieniowanie rozbite i rozproszone, dzięki czemu nawet gdy słońce schowane jest za chmurami, generuje ona prąd.
Fotowoltaika składa się z paneli, inwertera, systemu montażowego i okablowania. W dalszym ciągu panele fotowoltaiczne kojarzone są z wysokimi kosztami. I jest to poniekąd prawda – instalacja jest nadal poza zasięgiem wielu osób przez jej wartość, jednak trzeba pamiętać, że na przełomie ostatnich lat ceny systemu znacznie się obniżyły. W sfinansowaniu fotowoltaiki pomagają również dofinansowania i pożyczki.
Kiedy fotowoltaika nie jest opłacalna?
Fotowoltaika jest opłacalnym rozwiązaniem, jednak nie w każdej sytuacji. Instalacja fotowoltaiczna może okazać się zbędna, gdy inwestor nie płaci zbyt wiele za prąd. Zadaniem systemu jest obniżenie rachunków za energię elektryczną, dlatego jeśli w gospodarstwie domowym rachunku nie przekraczają 100 zł i nic nie zapowiada, że będą one wyższe, instalacja jak najbardziej będzie korzystnym rozwiązaniem, jednak okres z jej zwrotu znacznie się wydłuży. Oczywiście zakładany czas pozostaje elastyczny, ponieważ na jego skrócenie z całą pewnością wpłyną planowane na najbliższe lata podwyżki cen prądu.
Małe zapotrzebowanie na energię wiąże się z montażem mniejszej instalacji. Biorąc po uwagę aspekt ekologiczny – fotowoltaika zawsze będzie opłacalnym rozwiązaniem.
Instalacja fotowoltaiczna nie będzie prawidłowo działała, jeżeli została zamontowana w miejscu, w którym pada na nią cień. Nowoczesne panele mogą posiadać możliwość optymalizacji pracy, jednak działa ona w sytuacjach chwilowego zacienienia. W przypadku, gdy przez cały dzień na panele pada cień z pobliskich drzew, budynków czy innych wysokich obiektów, efektywność pracy fotowoltaiki będzie znikoma, co z kolei wpłynie na znaczne wydłużenie się czasu zwrotu z inwestycji oraz brak zakładanych efektów w postaci stosownych oszczędności.
Dlatego też tak ważny jest odpowiedni wybór miejsca montażu, w którym pomogą specjaliści. Tylko dobrze nasłonecznione miejsce zagwarantuje wysoką efektywność systemu. Dlatego też zaleca się zamontowanie paneli na południowym dachu, pod kątem około 35 stopni. Kiedy nie ma na nim miejsca lub skierowany jest na północ, należy rozważyć przeprowadzenie montażu w innym miejscu – na przykład na ogrodzeniu, budynku gospodarczym lub gruncie.
Montaż paneli fotowoltaicznych może się okazać zbędną inwestycją, jeśli inwestor planuje zmianę miejsca zamieszkania. Instalacja zwraca się po około 6-8 latach. Nie zmienia to faktu, że panele mogą one podnieść wartość nieruchomości, dzięki czemu inwestor zyska przewagę nad innymi sprzedawcami.
Przesłanką do przeprowadzenia montażu fotowoltaiki nieco później, może być też planowana wymiana dachu. Jeżeli inwestor chce w najbliższym czasie wymienić pokrycie dachowe, powinien wstrzymać się z instalacją fotowoltaiki, ponieważ będzie się to wiązało z koniecznością opłacania pierwotnego montażu, demontażu oraz wtórnego montażu.
Z czego składają się koszty zakupu fotowoltaiki?
Na koszty instalacji fotowoltaicznej składa się ilość paneli oraz miejsce ich montażu, bo od jego skomplikowania może zależeć końcowa cena. Systemy o mocy do 10 kW najczęściej są umieszczane na dachach, a powyżej tej wartości – na gruncie.
Największa ilość środków jest przeznaczana na zakup urządzeń i osprzętu. Sam inwerter, umożliwiający wykorzystanie wyprodukowanego prądu to koszt rzędu kilku tysięcy złotych. Podobnie jak nabycie drobnych akcesoriów, przewodów czy konstrukcji mocujących.
Żywotność fotowoltaiki jest określana przez producentów na około 30-35 lat. Natomiast gwarancja na panele osiąga zazwyczaj 25 lat.
Podsumowanie
Fotowoltaika jest opłacalnym rozwiązaniem, pod warunkiem, że moc instalacji została odpowiednio dobrana do potrzeb gospodarstwa domowego, a miejsce montażu jest dobrze nasłonecznione.