Skąd się wzięła opłata mocowa?
Zużycie prądu w Polsce systematycznie rośnie. W konsekwencji wkrótce, w momentach najwyższego zużycia energii elektrycznej, elektrownie mogą nie nadążyć z jej produkcją. W związku z tym w 2017 roku Sejm przyjął ustawę dotyczącą rynku mocy i zdecydował o wprowadzeniu opłaty mocowej. Dzięki niej możliwe będzie utrzymanie elastycznych rezerw prądu – do wykorzystania w czasie największego zapotrzebowania. Poza tym posłuży ona zgromadzeniu funduszy na remont starych elektrowni oraz budowę nowych.
Podstawowym celem ustawy jest stworzenie zasad działania tzw. rynku mocy. To właśnie rynek mocy jest narzędziem, które ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne, czyli stałe dostawy prądu, oraz zwiększyć stabilność stawek za energię.
Ile wynosi opłata mocowa?
O wysokości opłaty decyduje Urząd Regulacji Energetyki. Na wymiar stawki wpływa kilka czynników. Są to m.in.:
- poziom zużycia energii w godzinach najwyższego poboru,
- prognozy dotyczące zapotrzebowania na energię,
- prognozy dotyczące kosztów realizacji całego projektu, czyli rynku mocy.
Opłata mocowa jest doliczana do rachunku za prąd. Jej wysokość waha się od 1,87 zł do 10,46 zł i jest uzależniona od zużycia prądu w gospodarstwie domowym:
- zużycie mniejsze niż 500 kWh rocznie = 1,87 zł miesięcznie,
- zużycie od 500 kWh do 1200 kWh rocznie = 4,48 zł miesięcznie,
- zużycie od 1200 kWh do 2800 kWh rocznie = 7,47 zł miesięcznie,
- zużycie powyżej 2800 kWh = 10,46 zł miesięcznie.
Przeciętne roczne zużycie energii w gospodarstwie domowym to 5000 kWh. Oznacza to więc podwyżkę rzędu 10,46 zł miesięcznie, czyli 125,52 zł rocznie.
Z wyższymi rachunkami za prąd muszą liczyć się także firmy. Obowiązują je jednak inne zasady naliczania opłaty mocowej, oparte nie na stałej miesięcznej stawce, lecz bieżących rozliczeniach związanych z ilością pobranej energii. Przedsiębiorcy zapłacą 0,0762 zł za każdą kWh pobraną w dni robocze od godziny 7:00 do 21:59.
Czy opłata mocowa dotyczy właścicieli instalacji fotowoltaicznych?
Fotowoltaika to coraz bardziej popularny sposób na pozyskanie energii elektrycznej, który pozwala na ograniczenie poboru prądu z sieci energetycznej. Zasady działania instalacji fotowoltaicznych są proste. Promieniowanie słoneczne jest przekształcane w prąd stały w ogniwach fotowoltaicznych. Następnie trafia on do falownika, który zamienia go na prąd przemienny – gotowy do wykorzystania w gospodarstwie domowym.
W domach jednorodzinnych najczęściej montuje się systemy fotowoltaiczne o mocy do 4 kWp. Taka średniej wielkości instalacja jest w stanie pokryć do 76% rocznego zapotrzebowania na energię. Oznacza to, że prosument (czyli właściciel instalacji fotowoltaicznej produkującej energię) musi pobrać z sieci energetycznej zaledwie 24% energii! W momencie, kiedy zabraknie prądu wytworzonego przez fotowoltaikę, system automatycznie przełącza się na zewnętrzną sieć energetyczną.
Opłata mocowa jest naliczana na podstawie zużycia energii z sieci. Oznacza to, że w przypadku korzystania z instalacji fotowoltaicznej o mocy 4 kWp i rejestrowania standardowego zużycia, prosumenci muszą dokupić u dystrybutora maks. 1200 kWh. Dopłata wyniesie więc 4,48 zł miesięcznie (53,76 zł rocznie).
Zdarza się, że moduły produkują więcej energii, niż są w stanie spożytkować użytkownicy. W takiej sytuacji nadwyżka prądu jest odprowadzana do ogólnej sieci energetycznej, a prosument otrzymuje opust do faktury. Co istotne, nadprogramową ilość energii można wykorzystać w okresie, kiedy panele fotowoltaiczne pracują z mniejszą wydajnością, np. zimą. Gospodarstwo domowe staje się dzięki temu samowystarczalne, jeśli chodzi o pokrycie zapotrzebowania na prąd. Tym samym jeśli nie ma konieczności zakupu energii z zewnątrz, opłata mocowa nie zostaje naliczona.
Na szczęście nowa dopłata nie obciąży dotkliwie portfeli prosumentów, czyli właścicieli instalacji fotowoltaicznych. Trzeba mieć jednak na uwadze, że ceny energii elektrycznej będą rosnąć. Należy się spodziewać kolejnych podwyżek w przyszłości. To mocny argument za inwestycją w fotowoltaikę. Warto o tym pamiętać również na etapie planowania mocy instalacji. System o większej mocy będzie w stanie pokryć nawet 100% zapotrzebowania na prąd, uniezależniając tym samym prosumenta od zewnętrznych dostawców energii.
Sprawdź, jak skorzystać z dotacji Mój prąd 3.0